Şili’de düzenlenen yeni anayasa referandumundan “hayır” çıktı. Şili halkı, Pinochet döneminde hazırlanan darbe anayasasına üçüncü kez “evet” demiş oldu.
Şili’de, darbe döneminden kalma anayasanın değiştirilmesi için ikinci kez sandık başına giden halk, bir kez daha tercihini “hayır”dan yana kullandı.
Şili Seçim Servisi verilerine göre, ülkede yeni anayasanın yürürlüğe girmesini isteyenlerin oranı yüzde 44,24, istemeyenlerin oranı ise yüzde 55,76 olarak belirlendi.
Böylece, diktatör Augusto Pinochet döneminde hazırlanan ve birçok kez revize edilen mevcut anayasa yürürlükte kaldı.
“YENİ BİR ANAYASAL SÜRECE KAPALIYIZ”
Şili Devlet Başkanı Gabriel Boric, La Moneda Sarayı’nda yaptığı açıklamada, önceliklerinin değiştiğini belirterek, görev süresi boyunca yeni bir anayasal sürece kapalı olacaklarını söyledi.
Aynı hatayı tekrar etmemeleri gerektiğini dile getiren Boric, “Artık karşı seçeneği öne sürenlerin elde ettiği sonucu kabul etmenin zamanı geldi ancak sandığa gidenlerin önemli bir kısmının da olumlu oy verdiğini unutmamak gerekiyor. Ülkemiz mevcut anayasa ile yoluna devam edecek zira iki referandumun sonucu da Şili’deki bu güzel zenginliği birleştiremedi” ifadelerini kullandı.
Boric, siyasetin Şili halkına borçlu kaldığını belirterek, “Borç çalışarak ödenir ve bizler, Şili halkının talep ettiği çözümlere ulaşmak için mücadelemize devam edeceğiz. Bugün vatandaşların talep ettiği şey, daha fazla diyalog ve fikir birliğidir. Şililerin günlük yaşamlarındaki meşru talepleri ve devam eden acil sorunlar karşısında kayıtsız kalmayacağız” değerlendirmesinde bulundu.
İKİNCİ KEZ RET
Pazar günkü oylama, son yıllarda seçmenlerin reddettiği ikinci anayasa taslağı oldu.
Şili’de, yazılan yeni anayasanın yürürlüğe konulup konulmayacağına ilişkin 5 Eylül 2022’de düzenlenen referanduma katılanların yüzde 61,9’u “hayır” oyu vermişti.
Şili’de Ekim 2019’da başlayan ve 5 aydan fazla süren hükümet karşıtı gösterilerde temel talep yeni bir anayasanın hazırlanmasıydı.
Diktatör Pinochet döneminde yazılan Şili anayasası, halkın bir kısmınca “diktatörlük rejiminin mirası” ve “eşitsizliğin temel kaynağı” olarak değerlendiriliyor.
Anayasanın, Pinochet eliyle yapılan özelleştirmeler ve özelleştirme teşvikleri nedeniyle yeterli sağlık, eğitim ve emeklilik imkanı sağlamayan ekonomik sistemi koruduğu düşünülüyor.
KÜRTAJ YASAĞINA NEDEN OLACAK TARTIŞMALI MADDELER İÇERİYORDU
Eylül 2022’deki anayasa reddinden sonra aşırı sağcı Cumhuriyetçi Parti’nin hazırladığı ve dün oylamaya sunulan anayasa teklifinde güvenli kürtaja erişimin kaldırılmasına yol açabilecek tartışmalı maddeler yer alıyordu.
Ayrıca taslak yasadışı göç ve kamu güvenliği konularında güçlü tedbirler içeriyor ve ulusal sembolleri onurlandırmanın Şilililerin görevi olduğunu ilan ediyordu.
Taslağı reddetme kampanyasının önde gelen isimleri, belgenin uzun vadeli bir projeden çok Cumhuriyetçi Parti manifestosuna benzediğini ve herhangi bir sol hükümetin gündemini uygulamaya koymasını zorlaştıracağını söyledi.
AŞIRI SAĞCILARDAN “BORİC ALEYHTE OY VERİRSE, ŞİLİ LEHTE OY VERİR” KAMPANYASI
Oylama öncesinde yapılan anketler “karşı” seçeneğinin kazanacağını gösterse de Cumhuriyetçi Parti’nin ülkenin daha muhafazakar olan güneyinde yürüttüğü kampanya destek topladı.
Cumhuriyetçiler “Boric aleyhte oy verirse, Şili lehte oy verir” sloganını kullanarak konuyu Başkan Boric’in popülaritesini oylamaya dönüştürmek için bir kampanya başlattılar.
Buna rağmen Pazar günkü oylama Şili’nin 16 bölgesinden sadece üçünde çoğunluk desteği alabildi.
(iframe)
