Görünmez kadınların gücü
ABD’de kürtajın yasak olduğu dönemde 12 bin kadına kürtaj yapan feminist aktivist Jane Örgütü’nün gerçek öyküsü Call Jane (Acil Durumda Jane’i Ara/2022) bugün gösterime girdi.
1968’lerin ABD’sinde ülke Vietnam Savaşı, savaş karşıtı eylemler, kadınların eşitlik ve yasal kürtaj mücadeleleriyle çalkalanmaktadır.
Ceza avukatı kocası, ergen kızıyla sıradan konforlu bir yaşam süren Joy (Elizabeth Banks) yeniden hamile olduğunu, kalp yetmezliğinden ötürü bebeği doğurmaması gerektiğini öğrenir. Şehir hastanesinin sağlık kurulundan acil kürtaj izni isteyen Joy, yedi erkek doktordan ret oyu alır, kurul sağlıklı bir bebeğin anneden daha değerli olduğuna karar verir. Psikiyatrist Joy’a intihara meyilli olduğunu göstermesini, kadın sekreterse merdivenlerden düşmesini önerir. Tesadüfen yasadışı kürtaj yapan feminist aktivistlerden oluşan Jane adlı yeraltı örgütüyle tanışınca Joy’un yaşamı tümüyle değişiverir.
Konformist, ailesine bağlı, inançlı Joy, kişisel değerlerini, içinde yer aldığı toplumu sorgulamaya başlar. Yerel mafya tarafından desteklenen Jane grubunun lideri Virginia (Sigourney Weaver) çaresiz kadınlara yardım ettiklerini, onlara soru sormadıklarını, onları yargılamadıklarını belirtir. Joy yaşamında ilk kez bedenini ve vajinal bölgesini keşfeder, rahatlar, yaşamdan zevk almaya başlar. Düşünen, işe yarayan, çalışan kadınlarla birlikte olmak ona iyi gelir, altın kafesinden çıkarak gerçek yaşamla yüzleşir.
Carol filminin senaristi, kadın yönetmen Phyllis Nagy ikinci uzun metrajı Acil Durumda Jane’i Ara’da gerçek kahramanların tarih kitaplarında yer almadığını, 12 bin kadına kürtaj yapan, hiçbir kadının ölmediği feminist dernek Jane’in gerçek öyküsünü anlatmaktan onur duyduğunu belirtiyor. Dramla komedi arasında ince bir denge kuran Nagy altmışlarda Amerika’da kadının sesi olmadığını, görünmez olduğunu özgün anlatımıyla vurguluyor. Özellikle Joy’un fakülte kitaplığının erkek doktor portreleriyle kaplı koridor duvarının önünde yürüdüğü sahnede. Altmışlara özgü 16 mm film formatıyla çekilen, güçlü bir senaryoya sahip Call Jane’de Perkins’le Weaver’ın oyunculukları çok başarılı.
Nagy filmini çekerken ABD Yüksek Mahkemesi, ülke genelinde 1973 tarihli yasal kürtaj kararını iptal etti (24.06.2022). 13 eyalette kürtaj yasaklandı. Planlı Ebeveynlik adlı sağlık kuruluşunun araştırmasına göre üreme çağında yaklaşık 36 milyon kadının kürtaja erişimi yasaklandı. Yeni başkan Joe Biden kürtajın yasaklanmasına ilişkin tasarıyı veto edeceğini açıkladı. (18.10.2022).
(iframe)
