Kazakistan’da Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev tarafından önerilen ve devlet liderinin yetkilerinin sonlandırılması dahil idare sisteminde değerli ıslahatlar öngören anayasa değişikliği referandumunda, resmi sonuçlara nazaran seçmenin yüzde 77’sinden fazlası değişikliğe “evet” dedi. Merkez Seçim Kurulu’nun açıkladığına nazaran değişikliğe karşı oy kullananların oranı ise yüzde 18,66’da kaldı.
İştirak oranının yüzde 68’den fazla olduğu referandum, eski Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’den bu yana hâlâ geniş yetkilere sahip olan devlet liderinin gücünü sonlandırmayı öngörüyordu. Yaklaşık 30 yıl Cumhurbaşkanlığı vazifesinde kalan Nazarbayev, 2019’da koltuğunu terk ederken Kasım Cömert Tokayev’i halife ilan etmiş, lakin kendisine siyasi karar süreçlerinde geniş yetkiler tanıyan “ulusun lideri” unvanını elinde tutmuştu. Öngörülen ıslahatla, Nazarbayev bu titrini de kaybetmiş olacak.
Referanduma iştirak oranının yüzde 68’den fazla olduğu açıklandı. Fotoğraf: Anatoly Weisskopf/DW
Yeni anayasa değişikliği, idam cezasının yasaklanması ve halihazırda Nazarbayev ailesinde olduğu üzere Cumhurbaşkanının akrabalarının kamuda en üst seviye vazifelere getirilmesinin yasaklanması üzere kıymetli değişiklikleri de içeriyor.
Ülkede geçen Ocak ayında yükselen akaryakıt fiyatlarına reaksiyon olarak başlayan protestolar kısa müddette daha geniş çaplı hükümet aykırısı hareketlere evrilmişti. Barışçıl başlayan şovlar ayaklanmaya dönüşmüş, Rus birliklerinin takviyesini alan güvenlik güçleri şovları kanlı bir biçimde bastırmış, 230’dan fazla kişi öldürülmüştü. Tokayev, olaylardan dış güçlerle irtibatları olduğunu argüman ettiği “eşkiya ve teröristleri” sorumlu tutmuştu.
